Reisverslagen
Madeira
Reisverslag
Vogelreis naar Madeira
13
t/m 20 september 2012
Door:
Tom Loorij
Reisleider:
Kees Woutersen (Aragon Natuurreizen)
Deelnemers:
Adrie en Auke Burrie, Dick van Houwelingen, Loes en Tom Loorij
Donderdag
13 september
Omdat
de geplande vlucht van de late middag door Transavia op het
laatste moment gewijzigd werd in de vroege ochtendvlucht ging
in het holst van de nacht om 3.15 uur al de wekker. Om 4.00
uur reed de taxi voor die ons naar Schiphol bracht. Binnen
10 minuten waren alle incheckformaliteiten vervuld. We gebruiken
een licht ontbijt van een croissant met thee. Bij de gate
ontmoeten we later Adrie en Auke (Dick kenden we nog niet).
Stipt op tijd vertrokken, landen we om 9.10 uur plaatselijke
tijd met een fikse klap op de landingsbaan van het Aeroporto
de Santa Catarina bij Santa Cruz. Kees staat ons op te wachten
met het gehuurde busje en we maken kennis met Dick. De vroege
aankomst had wel tot voordeel dat we ruim een halve dag extra
op het eiland hebben. Kees neemt ons eerst mee naar Punta
de Garajau waar net zo'n Christus beeld uitkijkt over zee
als in Rio de Janeiro. We genieten van het uitzicht, de eerste
Eilandgierzwaluwen en een Tapuit. Het gaat vervolgens en route
naar ons hotel in Funchal. Aan de overkant van de straat gaan
we een broodje eten en wat drinken als lunch. Dan wandelen
we naar beneden naar de haven. De eerste Geelpootmeeuw wordt
gefotografeerd en er vliegt een Drieteenstrandloper langs.
Vandaar lopen we naar de Jardin de Sao Francisco, een rustig
stadspark. In de bamboe zingt onzichtbaar voor ons de Madeirazwartkop.
We kuieren verder naar een uitzichtpunt bij de haven waar
ook de ferry naar Porto Santo aanmeert. Onderweg zitten er
twee Kanaries op de telefoondraad en langs het water lopen
Steenlopers. Halverwege terug strijken we neer op een terrasje
aan de boulevard. Om 15.30 uur zijn we terug bij het hotel
en rusten we wat uit (al meer dan 13 uur in touw!). Om 19.00
uur is het lijsten op het dakterras en diner. Kees vertelt
dat hij een gids heeft gecharterd die om 20.30 uur bij het
hotel klaar staat om liefhebbers naar het broedgebied van
de Freira te brengen. Dat is een niet ongevaarlijke wandeling
in het donker en alleen Kees, Dick en Auke gaan mee. Ze zijn
pas na middernacht terug en de volgende ochtend horen we dat
ze de vogels helaas noch gehoord noch gezien heen. Waarschijnlijk
was het toch al te laat in het jaar.
Vrijdag
14 september
Vanwege
de vermoeienissen van de vorige dag scharen we ons pas om
8.00 uur aan het lopende ontbijtbuffet. Om 9.00 uur rijden
weg; Kees koopt een paar flessen water voor onderweg en we
krijgen een lunchpakket mee. Eerst gaan we naar de botanische
tuin bij Monte, even boven Funchal in de bergen. Deze tuin
is schitterend aangelegd op terrassen tegen de heuvels en
biedt alles wat de bloemenliefhebber maar wensen kan. In het
museum dat erbij hoort kunnen we, helaas wat stoffige, opgezette
exemplaren zien van de specifieke Madeirasoorten die we op
deze reis nog te zien zullen krijgen. We lopen er een paar
uur rond en voegen Roodborst, Merel en Madeiravink (n.b. vrij
vliegend in een vogelkooi!) aan de soortenlijst toe. Op een
terrasje er vlakbij wordt uitgebreid koffie gedronken en worden
de eerste souvenirs gekocht.
Dan
rijden we naar Porto Moniz. Vanaf Sao Vicente langs de noordkust
gaat dat via een weg met tientallen tunnels die pas recent
geopend is en de reisduur van vier uur tot slechts één uur
heeft teruggebracht. Daar blijven we van 13.00 tot 16.00 uur
en staan daar met telescopen heel comfortabel aan de boulevard
naar langs vliegende zeevogels te speuren. Die bestaan voor
het overgrote deel uit Noordse en Kuhls Pijlstormvogels, enkele
Visdiefjes en Grote Sterns. Een ideale plek met toilet en
een terrasje er pal achter, waar we dus na afloop wat drinken
op het succes van onze eerste zeetrek waarnemingen. Om kwart
voor zes zijn we terug bij het hotel en om 19.00 uur is het
weer lijsten en eten.
Zaterdag
15 september
Vandaag
ook om 8.00 uur ontbijt en gaan we ca. 9.00 uur op weg het
binnenland in via Monte naar Ribeiro Frio. In dit dorp begint
een wandeling van ca. drie kwartier langs een kleine levada
naar een uitzichtpunt het “Balkon” of op zijn Portugees “Balcoes”
geheten. Een heel ontspannen wandeling over een goed begaanbaar
pad, nagenoeg vlak. Onderweg is er zelfs een klein souvenirwinkeltje
annex cafeetje. Onderweg spotten we een paar keer de Madeiragoudhaan
maar een goede foto is een ander verhaal. Van het “Balkon”
heb je een weergaloos uitzicht over het omliggende berglandschap.
We blijven er een heel tijdje kijken en turen om een glimp
van Trocazduiven op te vangen hetgeen uiteindelijk een enkele
keer lukt ook. Maar het is veel te ver weg om ze echt goed
in de kijker te krijgen. Dan is het een stuk gemakkelijker
om uitgebreid de Madeiravinken te bekijken op het balkon,
daar heb je zelfs geen kijker voor nodig! Ze zijn tam en aan
mensen gewend en eten zowat uit je hand. Een goed object om
foto's te maken. Als we uitgekeken zijn op de vinken gaan
we terug naar het dorp en strijken we neer op een terrasje
voor een kop koffie. We zien in een beekje nog een Grote Gele
Kwikstaart en bezoeken ook de forellenkwekerij. Hier zwemmen
forellen in alle maten in een heleboel kleine en grote bassins.
In de beek zien we zelfs een echte (“wilde” of ontsnapte?)
forel zwemmen.
Dan
gaan we hoog de bergen in naar de Pico do Arieiro. Er is daar
een groot bezoekerscentrum waar ook een film draait over de
beroemde Freira. Daar begint ook het pad dat door enkelen
de eerste avond is gelopen. Erg interessant allemaal. Intussen
gaat de bewolking steeds lager hangen en zeg maar gerust dat
het mist is. Rond het parkeerterrein loopt een Berthelots
Pieper rond die natuurlijk op de foto moet. Om 16.15 uur beginnen
we met de afdaling. Er blijkt een soort tijdrit voor wielrenners
bergop aan de gang zijn en we moeten tegen de stroom in; dat
gaat langzaam en zo nu dan moeten we ook even stoppen. Halverwege
komen we kennelijk ook nog eens in soort autorally terecht,
zodat Kees zijn busje maar even aan de kant parkeert om de
snelheidsduivels te laten passeren. En het was toch al een
klus voor Kees om ons veilig naar het dal te loodsen in die
dichte mist op die weg met haarspeldbochten! Hulde, Kees!
En om het verkeersdrama compleet te maken: we wilden nog even
op het eind van de boulevard in Funchal naar het uitzichtpunt
bij de haven om een glimp van de Dougalls Sterns op te vangen
die daar zouden moeten zitten, maar rijden muurvast in een
anti-crises demonstratie. Dat plan moeten we dus opgeven en
we keren onverrichter zake terug naar ons hotel om te lijsten
en te eten.
Zondag
16 september
Kees
wilde vroeg ontbijten want om ca. 7.30 uur zou Joel Pereira
klaar staan die ook de gids was de eerste avond naar de Freira's,
om ons wat mooie vogelplekjes op het eiland te laten zien.
Maar helaas, de eetzaal was echter nog potdicht en ging echt
pas om 7.30 uur open. Dus toch even wachten… Maar om 8.00
uur staan we allemaal buiten en rijden we met onze bus achter
het busje van Joel aan. Hij leidt ons eerst naar een plek
waar het zien van de Trocazduif een zekerheidje is. Daartoe
slaan we aan de noordkust af een eindje omhoog een mooi dal
in tot waar de weg zo'n beetje ophoudt. En waarachtig, na
slechts een paar minuten lopen van de plek waar we onze busjes
hadden neergezet zagen we bijna onmiddellijk onze eerste duiven
vliegen en zitten. En wel heel wat dichterbij dan eergisteren.
Vandaar brengt Joel ons naar de oudste laurierbomen van het
eiland in de omgeving van Fanal. De weg gaat van Ribeira de
Janela steil omhoog de bergen in. Onderweg stoppen we bij
een mooi uitzichtpunt en maken we een korte koffiestop. Een
machtig gezicht die bomen met hun enorme stelsels van vertakkingen.
Tot
slot wil hij ons meenemen naar de hoogvlakte om bij een levada
op zoek te gaan naar de Madeira Brilgrasmus en misschien het
St. Helenafazantje. Het slechte weer met de regen en het slechte
zicht maken echter dat deze wandeling snel weer wordt afgebroken.
Kans op vogels is met zulk weer nihil. Doornat nemen we bij
het busje afscheid van Joel. We dalen af naar de riviermonding
bij Ribeira waar we nog even gaan vogelen. Onderweg zien we
zo maar op de weg een heuse Houtsnip! Aan de kust o.a. een
Grote Gele Kwikstaart, een Tapuit, Visdiefjes (waarvan aanvankelijk
even gedacht en gehoopt werd dat het Dougalls Sterns waren!)
en een Regenwulp.
Dan
gaan we weer naar ons zeevogelspotplekje in Porto Moniz. We
kunnen weer opwarmen en opdrogen! En terwijl Adrie voor de
inwendige mens zorgt wordt er tot ca. 17.00 uur weer de zee
afgespeurd. Kees vist tussen de Noordse en Kuhls Pijltjes
ook nog een enkele Grauwe Pijlstormvogel uit de langs vliegende
vogels. Halverwege de middag komt ook Michiel de Lange uit
het Haagse langslopen die Tom meteen herkent en al enkele
weken op het eiland zit te vogelen.
Om
ca. 18.00 uur zet Kees ons en de Burries bij het hotel af
waarna hij met Dick toch nog even naar het uitzichtpunt bij
de haven gaat. Na later bleek helaas tevergeefse moeite; de
Dougalls Sterns waar op werd gehoopt, lieten zich niet zien.
Maandag
17 september
Porto
Santo-dag!! Dat betekent dat al om 6.45 uur de wekker gaat,
want om 7.15 uur rijdt het taxibusje voor dat ons naar de
boot brengt. De avond ervoor had Kees al de boottickets uitgedeeld.
De boot vertrekt om 8.00 uur en het is twee en een half uur
varen. Behalve de twee inmiddels bekende pijltjes-soorten
zien we onderweg ook onze eerst Bulwer's Stormvogel. Kees
en Dick hebben ook nog een Middelste en een Kleine Jager gezien.
Bij
aankomst roept Kees een taxi aan om ons naar het enige waterreservoir
op het eiland bij Tanque te brengen. De chauffeur zegt echter
dat dit al heel lang droog staat omdat er de laatste twee
jaar nauwelijks regen is gevallen. De bewoners moeten al zuinig
met water doen. Hij wil ons wel naar de golfbaan brengen,
de enige plek op Porto Santo met nog oppervlaktewater tussen
de holes. We verschansen ons op het terras van het bij de
golfbaan behorende restaurant, laten koffie aanrukken en speuren
water en golflinks af. Dat levert in korte tijd heel wat nieuwe
soorten op, zoals Kleine Zilverreiger, Koereiger, Hoppen,
Meerkoeten, Bontbekplevier en Turkse Tortels. Maar ook de
endemische Buizerds en Torenvalken op het gras laten zich
mooi bekijken.
Daarna
dalen we door de velden, de door projectontwikkelaars tot
nu toe nooit voltooide bouwzones (alleen de infrastructuur
is aanwezig) en de villawijken langzaam naar het strand af.
Onderweg worden nog o.a. een groepje Putters, Spaanse Mus
en Rotsmus gescoord.
Op
een muurtje bij het strand eten we ons lunchpakket op en er
wordt gezwommen of pootje gebaad in zee. Daarna wandelt ieder
in zijn eigen tempo langs het strand naar Vila Baleira, de
hoofdplaats van het eiland. Onderweg ploffen we neer op een
terrasje voor een verfrissing want het is best wel vermoeiend
zo'n wandeling over het strand. Maar eindelijk bereiken we
het plaatsje, lopen daar wat rond om te shoppen en pikken
we weer een terrasje. Kees en Dick besluiten terug te lopen
naar de boot, de anderen houden hun (zware) bagage onder hun
hoede, blijven nog even zitten en nemen dan een taxi naar
de boot. Tot de schemering worden op het achterdek weer zeevogels
gespot en om 21.30 uur stappen we weer aan wal in Funchal.
Het heeft daar zelfs een half uurtje geregend en alles is
nat!
Terug
op de kamer had het restaurant toch nog voor ieder wat lekkers
gezorgd ter compensatie van het gemiste avondeten. Er stond
een heerlijke koude kipsalade klaar met een glas witte wijn!
Dat werd met smaak verorberd.
Dinsdag
18 september
Omdat
het gisteren toch wel wat laat is geworden, scharen we ons
pas om 8.00 uur aan het ontbijt. Daarna gaan we naar Ponto
da St. Laurenço, het schiereiland dat de noordoostpunt van
Madeira vormt. Het is een volkomen kaal en onwezenlijk landschap.
Bij een uitkijkpunt vliegt een Sperwer. We maken een korte
wandeling die niet iedereen helemaal tot het einde aflegt
naar de kaap. Het pad is niet slecht, maar wel veel klimmen
en dalen en die trap aan het begin met 123 treden moest je
aan het eind ook weer omhoog! Op een muurtje onderweg scharrelen
tientallen Madeira muurhagedissen, heel fotogeniek. We gaan
ook nog even naar een ander uitkijkpunt daar. Bij het kraampje
van de snackbar scharrelt vlakbij een Berthelots Pieper en
nemen Kanaries een bad, ook leuk om te fotograferen.
Dan
gaan we naar het haventje van Caniçal, waar koffie gedronken
wordt op een terrasje maar dat behalve een Kleine Plevier
en een Grote Gele Kwikstaart niet veel bijzonders aan vogels
oplevert. Daarna bezoeken we Machico, een van de grotere stadjes
op Madeira. De plaats ligt aan een rivier die daar in zee
uitmondt. Het laatste gedeelte is een helemaal door hoge betonnen
muren omzoomde rivierbedding die hier en daar wat water bevat,
maar tevens een uiterst rijke begroeiing kent. We zetten de
bus neer bij het begin (het hoogste punt) en lopen de hele
bedding af naar zee. Dat levert weer enkele nieuwe vogelsoorten
op. Ongetwijfeld de meest interessante en aardigste is het
St. Helenafazantje, een uiterst klein vogeltje dat met hele
groepjes tegelijk door het riet en de andere vegetatie scharrelt
en zich uitstekend door de kijker laat bekijken. Maar de Waterhoentjes
zijn ook nieuw. De mondig in zee levert weer andere leuke
soorten op zoals een Kleine Zilverreiger, Oeverlopers, een
Groenpootruiter en een Kleine Strandloper. Op een terrasje
aan zee drinken we wat en dan is Kees zo aardig om het busje
op te halen zodat we niet het hele eind terug behoeven te
lopen.
Om
16.15 uur zijn we weer terug bij het hotel. We frissen ons
even op en gaan dan naar het proeflokaal van het wijnhuis
D'Oliveira dat vlak om de hoek bij ons hotel ligt om Madeira
wijn te proeven. We leren daar al meteen dat je Madeira en
Madeira hebt, alle mogelijke jaargangen, maar ook soorten.
Je hebt droge, halfzoete en zoete wijn en die kunnen we allemaal
proeven. En natuurlijk worden er wat souvenirs (wijn!) aangeschaft,
heel gezellig allemaal.
Na
het diner gaat iedereen nog even de stad in, sommigen strijken
neer op een terrasje, anderen maken een stadswandeling langs
de bezienswaardigheden.
Woensdag
19 september
De
laatste dag op Madeira alweer. We zitten al om 7.30 uur aan
het ontbijt want we willen zo vroeg mogelijk in Porto Moniz
zijn voor de zeetrek. Dit keer gaan we gewoon aan een tafeltje
van het terras zitten (kan het luxer?) en inderdaad het lijkt
erop dat er nu veel meer pijltjes voorbij vliegen. Maar er
komen ook een paar Bulwers Stormvogels langs en op een gegeven
moment wordt zelfs een nieuwe soort gespot: het Madeira Stormvogeltje!
De witte stuit met zijn speciale vorm valt heel goed op. We
laten koffie bezorgen en ook Michiel de Lange komt weer even
langs.
Om
11.30 uur rijden we weg. Eerst gaan we nog even naar de riviermonding
bij Ribeira de Janela waar een Amerikaanse Wintertaling zit
tussen een groep Wilde Eenden. Het verschil met onze eigen
Wintertaling is heel goed te zien. Daarna gaan we weer de
hoogvlakte op die zondag bijna letterlijk de mist in ging.
Nu blijkt het schitterend weer te zijn met een zonovergoten
blauwe lucht. Op dezelfde plek als zondag speuren we weer
naar de Brilgrasmus, aanvankelijk zonder succes en komen we
niet verder dan een Roodborst. Maar even verderop zo aan de
kant van de weg hebben we meer geluk. Dick laat de zang van
het vogeltje afspelen en zo waar hij reageert erop en vliegt
een paar keer langs. Helaas vindt hij het echter na korte
tijd al weer mooi genoeg geweest. Hij hoeft toch niet meer
een broedterritorium te verdedigen tegen een indringer want
het broedseizoen is immers voorbij. Dus laat hij de twitchers
verder in de kou (pardon warmte!) staan.
Via
de westelijke en later zuidelijke kustweg gaat het vervolgens
terug naar Funchal. Dat is een schitterende maar wel erg bochtige
weg met zo nu en dan prachtige uitzichtpunten over zee, maar
ook langs de resten van de bosbranden die op Madeira gewoed
hebben. Bij Porto do Prago maken we een wat langere stop bij
het vuurtorentje dat op de uiterst westelijke punt van het
eiland staat. In de toren is een kleine expositie over vuurtorens
(helaas alleen in het Portugees). Wat vogels betreft stellen
we ons tevreden met de Eilandgierzwaluwen. Bij Ponto do Sol
rijden we door een heuse waterval en even verderop, vlak voor
Ribeira Brava stoppen we in Lugar da Baixa. Daar is
een zoetwaterplasje vlak aan zee waar je via een loopbrug
over de weg naar toe kan. Nieuwe soorten levert het
niet op, maar het is wel een mooi plekje met Waterhoentjes,
Meerkoeten, Oeverloper en Steenlopers. Aan de overkant maken
we onze laatste terrasstop onderweg. We krijgen bij de drankjes
een schoteltje met lauwe stoofpot van aardappel en vlees,
in een pittige saus, typische iets van Madeira en wel lekker.
Om
16.30 uur zijn we weer bij het hotel, we pakken in en schuiven
dan voor de laatste keer aan dit keer een lopend buffet, dat
we ons heel goed laten smaken. Als sluitstuk van de reis gaan
we daarna een terrasje pikken in het centrum van de stad waar
we de Madeira wijn, zoals het een aperitiefwijn betaamt, uitstekend
laten smaken. Ook is dit de gelegenheid om Kees in het zonnetje
te zetten als dank voor alles wat hij deze reis gedaan heeft
met een mooie kaart en een financiële bijdrage van ons allen.
Donderdag
20 september
Over
deze dag kunnen we kort zijn: die bestaat geheel uit een reisdag.
Na Auke en Adrie, die nog een paar daagjes blijven, de vorige
avond al te hebben uitgezwaaid, brengt Kees de overigen om
8.15 uur naar het vliegveld bij Santa Cruz. Voor het inchecken
staan we drie kwartier in de rij, maar verder zijn er geen
problemen. We nemen afscheid van Kees en hebben een voorspoedige
vlucht naar Nederland en een dito treinreis naar huis.
Het
was al met al een heel ontspannen en gezellige reis op een
schitterend eiland, prima georganiseerd door Kees. Het aantal
soorten (49) dat we hebben gezien was niet zo groot, maar
Madeira telt nu eenmaal niet zo veel soorten. De meeste endemen
en ondersoorten (de laatste echter niet altijd als zodanig
herkenbaar) hebben we echter kunnen waarnemen. Alleen de Freira
hebben we helaas moeten missen, maar daar waren we misschien
te laat in het seizoen voor. Daarvan kunnen we nagenieten
op de video van die vogel die we mee naar huis hebben genomen.
p.s.
En wie nog mooie plaatjes van de Madeira vogels wil zien kan
kijken op: http://www.bird-stamps.org/country/madeir.htm
Verslagje
Vogelreis Madeira
13
t/m 20 september 2012
Ondergedompeld
in het groen van de laurierbossen en het diepblauw van de
oceaan, beleefden we een onderhoudende vogelreis op Madeira.
Iedere dag sprokkelden we iets van de bijzonderheden bij elkaar,
de endemen van het eiland en die o zo moeilijk te vinden zeevogels.
Dag
1 eilandgierzwaluw en kanarie, dag 2 Madeira vink en Kuhls
pijlstormvogel, dag 3 Trocaz duif. Madeira goudhaan en Berthelots
pieper, dag 4 maar liefst 20 Tracaz duiven en massa´s pijlstormvogels
(Kuhls, noordse, grauwe), dag 5 Bulwers stormvogel en Madeira
Rotsmus, Dag 6 Sint Helenafazantje en het record van 28 dagsoorten,
dag 7 Madeira stormvogeltje en dwaalgast Amerikaanse wintertaling.
Dag 8 vertrokken we naar huis maar waar ter wereld kun je
Kuhls pijlstormvogels zien vanaf het vliegveld?!
Verderop
de soortenlijsten van onze twee reizen in september van 2007
en 2012, en hieronder aantallen zeevogels van het telpunt
Porto Moniz (zie ook: www.trektellen.nl)
en de ferry naar het buureiland Porto Santo.
Zeevogels
vanaf de ferry Madeira – Porto Santo
27-09-2012
(heen, 2,5 h)
17-09-2012
(heen, 2,5 h)
17-09-2012
(retour, 1,5 h)
Totaal
aantal:
Kuhls
pijlstormvogel – 105. 160, 70
Noordse
pijlstormvogel - 2, 2, 0
Freira/Madeira
stormvogel – 4, 0, 0
Bulwers
stormvogel – 8, 4, 4
Grote
jager – 1, 0, 0
Middelste
jager – 1, 1, 0
Kleine
jager – 1, 1, 0
Geelpootmeeuw
- +, +, +
“Dolfijn” – 0, 0, 10
Zeetrek
Porto Moniz
(11, 14, 16 en 19-09.2012; 8 teluur)
Totaal
aantal:
Kuhls
pijlstormvogel - 887
Noordse
pijlstvogel - 747
Grauwe
pijlstvogel - 1
Bulwers
stormvogel - 2
Madeira
stormvogeltje - 6
Kleine
mantelmeeuw -1
Geelpootmeeuw
- +
Visdief
- 65
Grote
stern - 4
Walvis
spec. - 1
Dolfijn - 1
Kees
Woutersen- www.aragonnatuur.com -
|
