Home

REISVERSLAGEN

Reisverslag Vogelreis Castilië & Picos de Europa

Zaterdag 03 t/m zaterdag 10 juni 2006

Door: Carla van Moorsel en Arie Tamis

Dag 1. Na aankomst op vliegveld Madrid gaan we met het busje naar onze eerste bestemming, ruim 100 km ten noorden van Madrid. Het gezelschap bestaat uit Ben, Arie, Auke, Adrie, Koos, Carla en gids Kees. Later in het hotel komen daar nog Paul en zijn vrouw Hans bij die met eigen vervoer zijn. Enkele deelnemers kennen elkaar en iedereen was al een of meerdere keren met Kees op stap geweest. Al gauw komt in ons gemêleerde enthousiaste gezelschap een goede sfeer en verstandhouding tot stand.

Ten noorden van Madrid wordt de natuur en het landschap steeds mooier en enkele stops, o.a. in de Sierra de Guadarrama geven ons een voorproefje. Het is prachtig weer, ongeveer 25 ºC, een verademing na die koude weken thuis! We maken een laatste stop vlak boven het dorp Sepúlveda, een prachtig 12 e eeuws dorpje, waar we twee nachten blijven. We zien hier de eerste Vale Gieren, horen de Wielewaal en verschillende Bergfluiters. Ons hotel ligt aan de rand van het dorp, waar je al rondwandelend van alles tegen kunt komen zoals de Europese Kanarie, Orpheusspotvogel, Grote Gele Kwikstaart en in de verte rondcirkelende Vale Gieren. 's Avonds soortenlijst opgemaakt. Die dag zagen we o.a. Koereigers, Ooievaars, Zwarte Wouwen, Teklaleeuweriken en natuurlijk de Zwarte Spreeuw.

Dag 2. Voor het ontbijt een kleine wandeling met als nieuwe soort een Kortteenleeuwerik en zingende Roodkopklauwier. Dan gaan we een rondje Hoces del Duraton doen, een diep uitgesleten kloof met de grootste kolonie Vale Gieren. Vanuit de auto prachtige uitzichten, maar iets verderop gaan we een wandeling van een paar uur maken. Wel zo fijn na zo'n reisdag! Je komt dan uiteindelijk bij een kerkje uit waar enkele kinderen in mooie witte jurkjes waarschijnlijk eerste communie deden (1 e Pinksterdag). Veel volk op de been.

De Vale Gieren met jongen waren met de telescoop goed waar te nemen op hun nest. Ook de Aasgier liet zich mooi zien. Verder veel Blauwe Rotslijsters, Roodkopklauwieren, Tapuiten, Blonde Tapuiten en Duinpieper. Een volgende stop is bij een bos, lekker in de schaduw lopen want het is intussen flink warm geworden. De Wielewaal liet zich niet alleen goed horen maar was (even) ook mooi te zien. Nadat we het rondje om de kloof hebben gereden komen we terug in Sepúlveda waar we een terrasje uitzoeken om een fris pilsje (of zoiets) te drinken. Een heel gezellig dorp met nog een oude Romaanse poort uit de 12 e eeuw.

Deze dag levert verder nog de volgende soorten op: Rode Wouw en Dwergarend. Carla ontdekt de Rode Patrijs die anderen pas dagen later zullen zien. Verder Rotsduif, Bijeneter, Hop, Kalanderleeuwerik, Rotszwaluw, Cetti's Zanger, Zuidelijke Klapekster, Alpenkauw, Raaf en Grauwe Gors.

Dag 3. Hoewel Ben en Arie voor het ontbijt al even gaan verkennen en vogelen, lopen Koos en Carla al rond. Carla werd gewekt door de Wielewaal en enkele Bijeneters, zei ze. Naast het hotel houdt een bedelende jonge Rotsmus ons bezig. Dan neemt Kees ons mee een kloof in. Nu overal bedelende Rotsmussen. De Staartmezen die we zien zijn duidelijk donkerder van kleur dan de onze. Aan de andere kant van het riviertje loopt een Ree. Hier zien we ook onze eerste Grijze Gors. Verder horen en zien we natuurlijk veel andere zangvogels.

Na het ontbijt inpakken voor een lange tocht over de hoogvlakte van Castilië naar de vallei Espinama nabij de Picos de Europa. Een eerste Kleine Torenvalk. Veel oude dorpjes met kleine Basilica.

Onderweg zien we een doos wijn in de auto. Blijkt dat de hoteleigenaar voor iedereen een fles heeft meegegeven…….. toch leuk die familiehotelletjes! Bij een tankstation zien we een prachtige Kleine Torenvalk in het zonlicht showen. Wanneer we de bergen naderen rijden we door een irrigatiegebied waar we waarachtig een Meerkoet zien. In de bergen maken we een wandeling en genieten van de prachtige vergezichten. Met enkelen lopen we omhoog naar het hoogste punt. Dan staat ineens Paul, een van de oudste deelnemers boven ons. Voor ons “jongeren” was dit natuurlijk even pijnlijk.

Onder in de vallei ligt een dood veulen maar blijkbaar nog niet lang want er zijn geen Gieren te zien. Na nog ergens een wandeling te hebben gemaakt (Waterpieper gezien), hebben we nog 1 uur tegoed met flink klimmen en dalen en dus veel bochtenwerk. Maar uiteindelijk komen we om 19.00 uur, voor drie nachten, aan in “ons” dorp Espináma, een leuk bergdorpje op ongeveer 900 m hoogte. Moe na zo'n lange tocht is het genieten van het lekkere eten met nog een wandeling door het dorp na.

Vanuit de hotelkamer is het riviertje dat door het dorpje stroomt, duidelijk te horen en vanaf het balkon kijk je op een smal bruggetje en een bredere doorwading. Op de mooie daken kijkend, blijken zelfs enkele schoorstenen architectonische bezienswaardigheden te zijn.

Dag 4. Vanochtend gaan we met de kabelbaan vanuit Fuente Dé, 5 km verder, naar boven (-± 1900 m), om daar de hele dag te verblijven. Het weer is uitzonderlijk warm, waardoor we dus veel te veel kleren mee hebben. Hierboven zijn de uitzichten overweldigend. Er zijn goede wandelpaden, maar je kunt er ook leuk klauteren. Kees, Ben, Arie en Carla klimmen nog iets verder naar boven tot 1964 meter. Het voelt een beetje aan als de top van de wereld… Na de bergweiden tot in de boomgrens is het hooggebergte met de alpenweiden en bergmeertjes letterlijk en figuurlijk een hoogtepunt. Carla, Auke en Arie lopen nog even in de sneeuw. De sneeuwbal voor Ben bestemd, wordt slechts gefotografeerd.

Naast Aasgier en Vale Gier zien we weer Waterpiepers. Als nieuwe soort ontdekken we de Alpenheggemus en wijst Carla een Rotskruiper aan die nu eens niet langs de rotswand vlindert maar tussen het liggend gesteente foerageert en daarna wegvliegt. Geweldig, wat een mooie vogel! De Alpenkauwen met hun mooie geluiden eten nagenoeg uit onze hand. Een aantal van ons zien voor het eerst Sneeuwvinken en in een rotsspleet ontdekken we zelfs het nest. Kees neemt ons nog al strompelend mee naar drie bergmeertjes waarvan één vol leven. We zien o.a. de Alpenwatersalamander, de Vroedmeesterpad en duizenden dikkopjes.

Na een drankje op het terras bij de kabelbaan aan een steile afgrond zijn we ongeveer 17.00 uur terug. We zijn bekaf. Arie gaat gretig in op een voorstel van Ben om onze vochtbalans te herstellen.

Dag 5. Na de zware bergdag, nu een rustige wandeling in de Liebana vallei bij ons dorp. Het is warm en er zijn veel vlinders. Kees die even in de schaduw wil zitten ontvouwt in stilte een theorie. Wanneer je kinderen een vlindernetje geeft, treedt het jachtinstinct in werking. En zo geschiedde. Heel aandoenlijk, om beurten Auke en Ben met grote sprongen en bezige gezichten in het veld. En Adrie die niet ingrijpt in deze hitte. Dan met een triomfantelijke blik, het netje in het midden samenvattend, wordt de buit aan het baasje overhandigd en die geeft dan al dat spul een naam, Maar dertig soorten vlinders is natuurlijk wel leuk. O.a. de Konings- en Koninginnepage. Helaas levert het snelstromende riviertje geen Waterspreeuw op. Leuke vogelsoorten waren: Sperwer, Vale Gier, Grote Gele Kwikstaart, Zwarte Roodstaart, Alpenkraai, Raaf en Grijze Gors.

Kees is een voortreffelijke gids maar soms taant zijn gezag, Wanneer hij om 17 uur nog een wandeling wil maken, kiest de groep voor een pilsje drinken. Tijdens het diner maakt Paul bekend dat zij beiden om plausibele redenen niet verder meegaan. Dat overigens tot hun eigen als ook ons ongenoegen. Hoe vlug je toch een band hebt tijdens zo'n reisje! Die avond leverde de batdetector niets op, het gezellige afscheid van Hans en Paul wel: champagne.

Dag 6. Vandaag verlaten we de bergen met hun kronkelwegen, hellingbossen waarin beren leven, het uitzicht op bergpieken en de gele velden stekelbrem. Een laatste wandeling in de buurt is er de oorzaak van dat Ben zijn kijker vergeet bij het fotograferen van een Orchidee. Wij ergens wachten. Bij terugkomst (met kijker) geeft hij een van de deelnemers een hand ten teken van quitte staan. Kees laat niets merken, maar je zou ze toch….!

Onderweg uitzicht op de pas Puerto San Glorio (1620 m). Een schitterende Slangenarend en in de velden bij de pas horen we een Kwartel en scheert een Aasgier langs ons. Na een drankje of ijsje zetten we deze wat Westelijker gelegen terugtocht voort naar een totaal ander landschap: de graansteppen. Weer veel uitzicht maar wel even wennen.

Zien we in de ochtend nog Boomklever, Alpenkauw, Alpenkraai en Raaf, hier gaat het plotseling om eenden en steltlopers, heel veel Ooievaars, Grauwe en Bruine Kiekendieven en veel Kleine Torenvalken. Eind van de middag komen we voor twee nachten aan in Villafáfila, 37 ºC. Een korte wandeling op een stoffige landweg het veld in, is om te wennen.

Dag 7. Deze dag staat in het teken van het afspeuren van de gele lichtglooiende velden op zoek naar steppen- en watervogels. Om zeven uur op stap. Koren, braakliggend terrein en geploegd land, wisselen elkaar af. Veel lemen duiventillen in verval, vroeger bedoeld voor vleesconsumptie. Als ruïnes half ingestort, lijken het wel ronde urnengalerijen. Hierin treffen we Steenuiltjes, Rotsmussen en Kleine Torenvalken aan. Bij een kijkhut dichtbij een zoutwaterplas zien we Lachsterns. Na het ontbijt gaan we er echt opuit. Even eerder bij een marktstalletje waar Kees een kist kersen voor onderweg inslaat, zegt een ratelende Spanjaard tegen Kees dat hij midden op de dag Grote Trappen in de schaduw kan vinden. Waarop Kees aan ons vraagt of wij die schaduw ook ergens kunnen ontdekken. Niets aan de hand, we zien ze gewoon lopen en vliegen in de zon. Dat kan onze zegsman tijdens zijn siësta natuurlijk nooit zien. Totaal 63 stuks, geweldig.

Onze uitgebreide zoektocht langs wegen, velden, ruïnes, vogelkijkhutten vooral bij de meertjes en het bezoekerscentrum, leveren soorten op als: Dodaars, Kroeskoppelikaan, Koereigers en heel veel Ooievaars. Maar ook Bergeend, Wilde Eend, Krakeend, Slobeend, Wintertaling, Tafeleend en Kuifeend. De steltlopers worden vertegenwoordigd door Kluut, Steltkluut, Kleine Plevier, Kievit, Oeverloper, Tureluur, Grutto en Wulp. Van de roofvogels zien we Zwarte Wouw, Grauwe Kiekendief, Aasgier, Bruine Kiekendief, Buizerd en Dwergarend Ook zien we Kokmeeuw, Hop en heel goed enkele Rode Patrijzen. Tijdens “onze” siësta in het hotel trakteert Ben ons op een wijntje omdat hij morgen jarig is. Om vijf uur weer verder. Ook nu weer Grote Trappen, Grauwe Kiekendieven en een Rode Patrijs. Al rondrijdend zitten we plotseling weer in de heuvels bij de rivier de Esla en luisteren naar bosvogels zoals de Nachtegaal. Aan de oever Bijeneters en voor het eerst horen en zien we de Cirlgors.

Deze enerverende dag sluiten we af met een gezellig diner en gaan niet al te laat naar bed.

Dag 8. We ontbijten om 6.30 uur, pakken in en gaan nog even naar de kijkhut en zien weer van alles. Natuurlijk een Steenuil en op de valreep een Lepelaar. Deze reis komen we totaal op 127 soorten vogels, helaas exclusief de Griel. Dan naar de snelweg richting Madrid. Afscheid. Adrie en Auke blijven nog een paar dagen in de stad. En heus we kunnen met gemak nog een pagina besteden aan deze geweldige reis, de sfeer en onze uitstekende gids. Maar het is goed zo.

Reisverslag Castilië & Picos de Europa

Iedereen kwam op hetzelfde vliegtuig aan en we hadden nog ruim de tijd om de Sierra de Guadarrama te bezoeken, de bergketen die vlak boven Madrid ligt. We, dat waren Riet en Johan, Alice en Rob, Frans, Ton en ondergetekende als reisleider. Op de weg naar de bergpas van Navafría (1.700 meter hoogte) liggen diverse plekken om te pick-nicken en dus is het daar goed vogels en vlinders kijken. Bij de eerste stop een prachtige kardinaalsmantel, boomkruipers die een nest bouwden in een door spechten opengehakte nestkast, bergfluiters en veel mezen. Hoger vlogen er tientallen monniksgieren langs de toppen van de bergen en tevens vale gieren, raven en een slechtvalk. Onder de bergen vonden we nog een grote bijeneterkolonie waar ook tientallen rotsmussen met jongen bij zaten. Vlakbij ons dorp, Sepúlveda, werden we verrast door tientallen vale gieren die we bijna uit de lucht konden plukken, zo dichtbij zaten ze. De hele dag scheen de zon en zo bleef het iedere dag, op een buitje na in de Picos.

In de Hoces del Duratón, de smalle kloof die door de gelijknamige rivier in het landschap is uitgeslepen, is de grootste kolonie vale gieren van Spanje (en dus van Europa) gevestigd. Ik ken geen andere plek waar deze enorme vogels zo dichtbij te zien en te fotograferen zijn. In de ochtend reden we door velden met veel natuurlijke vegetatie zoals tijm en steeneiken en dat leverde tipische Zuideuropese vogels op zoals dwergarend, roodkopklauwier, zuidelijke klapekster, hop, bijeneter, Tekla leeuwerik, kalanderleeuwerik, alpenkraai en blauwe ekster. Na enig zoeken vonden we ook een brilgrasmus. We wandelden op twee plekken in de kloof en omdat het zondag was waren er veel bezoekers. Een verrassing was een wespendief, een soort die maar heel weinig in Spanje broedt. Voor we terug bij het hotel kwamen gingen we nog even kijken of de vos er nog zat die we die ochtend ontdekt hadden. En jawel, hij lag nog steeds te slapen en te dromen in hetzelfde gat in de rotsen. Nu lag hij in de zon en was meer dan geweldig te fotograferen.

De derde dag gingen we na een korte wandeling bij de rivier (wielewaal!) op weg naar de Picos de Europa. Onderweg honderden ooievaars, tientallen zwarte wouwen en bij onze wandeling op een bergpas zagen we nieuwe dingen, maar die kregen we de volgende dagen nogmaals te zien. De volgende ochtend direct naar Fuente Dé, met de kabelbaan omhoog en toen zaten we snel op 1.922 meter hoogte. Dit is de makkelijkste manier om in het hooggebergte te komen, een andere wereld met alpenweiden, kale rotsen, bergmeertjes en rotswanden van honderden meters hoogte. Er lag op veel plekken nog sneeuw maar het pad was schoon. Een raaf bleef rustig en op korte afstand zitten, uniek want ze houden normaal altijd een veilige afstand. Sneeuwvink, alpenheggemus, alpenkauw, waterpieper en rode rotslijster lieten zich makkelijk en goed zien. Nog voor we ons brood hadden uitgepakt zagen de alpenkauwen al wat we van plan waren, kwamen naar beneden en naderden tot op enkele meters om de toegeworpen stukjes brood mee te nemen. Enkele vogels deden mee aan een ringprogramma want ze hadden kleurringen om. Nog nooit heb ik zoveel Pyrenese bergsalamanders gezien als in de drie bergmeertjes. We telden er meer dan 100! Ze zijn iets anders dan in de Pyreneeën, kleiner, zwarter en meer oranje op de buik. De duizenden dikkopjes waren van padden, we zagen een groot beest langs het water zitten. Vervolgens lieten zich nog drie sneeuwvinken van heel dichtbij zien. Top voor Rob, de fotograaf. Nadat we ook de gemsen goed bekeken hadden was de dag om en gingen we weer naar beneden. De volgende dag maakten we korte wandelingen in de vallei van Fuente Dé, de río Deva. Dit werd de beste vlinderdag met 16 soorten dagvlinders en we zagen een scala aan bosvogels. Opvallend was ook het grote aantal buizerden en reeën dat we deze dagen zagen. We vonden het skelet van een verdronken reebok in een beek. Toen werd het alweer dag zes en reden we de bergen uit, het laagland in. Op de bergpas boven Riaño, San Glorio, is het uitzicht geweldig en we werden hier verrast door veel roofvogels. Een jagende slangenarend die we een hagdisslang van ruim een meter lengte zagen vangen én hem vlak boven ons opat (met dank van de fotograaf), spande de kroon. De jagende blauwe kiekendief op bijna 1.600 meter hoogte was ook heel apart. In de alpenweide broeden o.a. boompiepers en kwartels. De vorige dag hadden we iets geleerd, want we lokten de raven door wat brood te strooien.

In de middag kwamen we aan bij Villafáfila, het natuurreservaat van 33.000 ha. waar de hoogste dichtheid aan grote trappen ter wereld te vinden is. We stopten aan de rand van het reservaat en jawel, we zagen meteen vijf vogels in het land staan. Rond het dorp waren steenuil en grauwe kiekendief talrijk. De volgende dag vertrokken we om 7 uur om wat plasjes te bekijken en een poging te doen de grote trappen dichterbij en fotograveerbaar te zien. Dat laatste lukte een paar keer en de plasje zaten vol steltlopers zoals kieviten, kluten, grutto´s en steltkluten en er vloog een paartje lachsterns. Na het ontbijt gingen we naar andere plasjes, verkenden we vanuit het busje met airco de graanvelden en na een siesta deden we dat nog een keer. Deze dag liep de temperatuur op tot 34 graden, een enorm contrast met de Picos. Overal zaten groepjes grote trappen in de velden en ons dagtotaal kwam op 122, een persoonlijk record voor mij. Het waren vooral mannetjes want de vrouwtjes zitten nu verstopt met grote jongen in het graan. Een keer zagen we een vrouwtje in een gemaaid veld staan en toen ze ons opmerkte ging ze direct zitten. Dichterbij gekomen konden we haar absoluut niet terugvinden, zo goed had ze zich tussen de stoppels weggedrukt. Kleine torenvalken waren talrijk. We vonden een grote kolonie in een ruïne, vele tientallen paren maar de vogels waren erg schuw. Op een bepaald moment zaten er meer dan 50 kleine torenvalken in de lucht. Verder tientallen grauwe kiekendieven, vaak erg goed te zien en opvallend veel jonge mannetjes die veel zwart hadden. Vanuit de observatietoren maakte ik dankzij het digiscoping een foto van een zonnend mannetje met uitgespreide vleugels, maar hij zat eigenlijk toch te ver weg. Uiteindelijk hadden we ook vele honderden ooievaars gezien, ze zaten in groepen op het land te rusten en voedsel te zoeken. Hier eten ze vooral sprinkhanen. Eindelijk zagen we ook rode patrijzen. Tevreden en verzadigd keerden we ´s avonds in ons hotel terug. We telden de soorten en kwamen op 134 vogels en 31 dagvlinders. De laatste dag moesten we om 11 uur in Madrid zijn, we stopten nog wel even om wat grote trappen te bekijken.